Περιγραφή
Άλλες ονομασίες: Ιεροβότανο, σταυροβότανο, σταυρόχορτο, γοργογιάννη, σπυρόχορτο, σπληνόχορτο, βερβένα η φαρμακευτική
Λατινική ονομασία: Verbena officinalis
Η ονομασία Βερβένα που έχει το φυτό δημιουργεί πολλές συγχύσεις με το φυτό Salvia sclarea στο οποίο αποδίδεται λανθασμένα η ονομασία Ιεροβοτάνη και Γοργογιάννη. Επίσης, δεν πρέπει να συγχέεται με την Λουΐζα (Lippia citriodora) στο οποίο αποδίδεται λανθασμένα και η ονομασία Βερβένα λόγω του αγγλικού ονόματος του φυτού ως Lemon Verbena.
Θεραπευτικάενδείκνυται ως: νευροτονωτικό, ηρεμιστικό, αντισπασμωδικό, εφιδρωτικό, πιθανό γαλακταγωγό, συμβάλλει στην καταπολέμηση υπατικών προβλημάτων
Η Βερβένα αποτελεί ένα βότανο το οποίο ενισχύει το νευρικό σύστημα και ταυτόχρονα χαλαρώνει από την ένταση και το στρες. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατάθλιψη και τη μελαγχολία, ιδιαίτερα όταν εμφανίζονται μετά από κάποια πάθηση όπως η γρίπη. Επιπροσθέτως, λόγω της ηρεμιστικής δράσης του, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ορισμένες περιπτώσεις ελαφριών κρίσεων ή υστερίας (υπό την επίβλεψη ειδικού). Ακόμη, η εφιδρωτική του δράση φαίνεται χρήσιμη στην καταπολέμηση του πυρετού, εφόσον βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο. Σαν ηπατικό έχει διαπιστωθεί ότι βοηθά στις περιπτώσεις φλεγμονής της χοληδόχου κύστης και του ίκτερου. Τέλος, συνίστανται οι στοματικές πλύσεις με το συγκεκριμένο βότανο αφού έχει παρατηρηθεί ότι συμβάλλει στην απομάκρυνση της τερηδόνας καθώς και διάφορων ασθενειών των ούλων. Εξωτερικά χρησιμοποιείται υπό μορφή κομπρεσών και για πλυσίματα σε αθεράπευτα έλκη, πρήξιμο λεμφαδένων, θρομβοφλεβίτιδα, χρυσή, έκζεμα, φαγούρα, σπυριά δέρματος, νευραλγίες, ουλίτιδα και αμυγδαλίτιδα σαν αντιφλεγμονώδες και παυσίπονο μέσο.
Παρασκευάζεται ως έγχυμα: Ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε 1-3 κουταλιές του τσαγιού ξηρό βότανο και το αφήνουμε σκεπασμένο 10-15 λεπτά. Το ρόφημα μπορούμε να το πίνουμε έως τρεις φορές την ημέρα.
Tip: Μαζί με το Χαμομήλι και το Τίλιο συνθέτει το «ρόφημα της ευτυχίας». Παλιά άλλωστε, τη Βερβένα την έπιναν σαν τσάι ομορφιάς κάθε βράδυ.
Ιδιαίτερες προφυλάξεις: Θεωρείται ότι το γλουκονικό βερμπανίνη, το οποίο περιέχεται σε μεγάλη ποσότητα στο βότανο, σε συνηθισμένες δόσεις προκαλεί αραίωση των βλεννών, ενώ σε μεγάλες δόσεις μπορεί να προκαλέσει ναυτία, εμέτους, ίσως και παράλυση του κεντρικού νευρικού συστήματος (για το λόγο αυτό, συνίσταται κατόπιν οδηγιών ειδικού). Δεν πρέπει να λαμβάνεται από εγκύους. Την ώρα της γέννας όμως μπορεί να βοηθήσει, καθώς τονώνει τις συσπάσεις της μήτρας.